241. Bir kimse, Resûlullaha k�yâmeti sorunca, (K�yâmet için ne haz�rl�k yapt�n?) buyurdu. Allah�n ve Resûlünün sevgisini haz�rlad�m dedi. (Sevdiklerinle berâber olursun) buyurdu. [Müslim; K�yâmet ve Âh�ret s.320] �mâm-� Nevevî, bu hadîs-i �erîfi aç�klarken, (Bu hadîs-i �erîf, Allahü teâlây� ve Onun Resûlünü ve sâlihlerin ve hayr sahiplerinin dirilerini ve ölülerini sevmenin k�ymetini, faydas�n� bildiriyor) dedi. Allahü teâlây� ve Onun Peygamberini sevmek demek, emirlerini yapmak, yasaklar�ndan sak�nmak, bunlara kar�� edebli, sayg�l� olmak demektir.
242. (Bir cemaati seven kimse, onlar�n aras�nda ha�r olunur.) [K�yâmet ve Âh�ret s.321] Ebû Zer: Yâ Resûlallah! Bir kimse, bir cemaati sevse, fakat onlar�n yapt�klar�n� yapmasa, nas�l olur dedikte, (Yâ Ebâ Zer! Sevdiklerinle berâber olursun) buyurdu. Fakat, Hasen-i Basrî buyuruyor ki, (Bu hadîs-i �erîfler seni yan�ltmas�n! Sen iyilere, ancak onlar�n iyi amellerini yapmakla kavu�abilirsin! Yahudiler ve h�ristiyanlar, Peygamberlerini seviyorlar ise de, onlar gibi olmad�klar� için, onlar�n yan�na gidemiyeceklerdir). �mâm-� Gazâlî bunun için, (Onlar�n iyi amellerinden birkaç�n� veya hepsini yapmad�kca, yaln�z sevmekle, onlar�n yan�na kavu�ulamaz) dedi. Bütün bunlardan anla��l�yor ki, bir cemaati seven kimse, üç nev' olabilir: Onlar�n bütün amellerini ve ahlâk�n� edinmi�tir. Yâhut hiçbirini edinmemi�tir. Yâhut da, birkaç�n� yapar. Ba�kalar�n� yapmay�p, bunlar�n tersini yapar. Hepsini yapabilen, onlardan olur. Onlarla olur. Onlara olan sevgisi, onu da tâm onlar gibi yapm��t�r. Muhabbetin en yüksek tabakas�na eri�mi�tir. Elbet onlardan olur. Sevdiklerine hiç uym�yan, onlara hiç benzemiyen kimse, onlardan hiç olamaz. [Sevgisi, sözde kal�r. Kalbine girmez. Sevginin yeri ise, kalbdir. Yâni gönüldür.] �mâm-� Gazâlî Hasen-i Basrînin bunlar� anlatt���n� bildirmi�tir. [Böyle sevgi, yaln�z sözde kalmaktad�r. Yaln�z sözde kalan sevmeye, sevmek denilmez. Seviyorum demesi do�ru olmaz.] Sevdiklerinin birkaç ameline uyan kimseye gelince, îmanda uymam�� ise, onlardan olamaz. Onlar� seviyorum demesi hiç do�ru de�ildir. Onun kalbinde, onlara sevgi de�il, dü�manl�k vard�r. Din dü�manl���ndan daha büyük dü�manl�k olmaz. Yahudilerin ve h�ristiyanlar�n, Peygamberleri seviyoruz demeleri böyledir. Ki�i, sevdikleri gibi inan�p, tâat ve ibâdetlerde, onlara tâm uymazsa, be�enmedi�i için uymam�� ise, seviyorum demesinin yine faydas� olmaz. Onlarla birlikte olamaz. Gücü yetmedi�i, nefsine hâkim olmad��� için, hepsine uyamam�� ise, onlarla birlikte olmas�na mani olmaz. Hadîs-i �erîfler, bu ikinci k�sm� bildirmektedir. Bir cemaati seven, fakat tâm onlar gibi olm�yan kimseye kar�� söylenmi�tir. Ebû Zer hadîsi, bunu aç�kça bildirmektedir. Bu hadîs-i �erîf, müslümanlar� çok sevindirmektedir.
243. (Mümin, müminin aynas�d�r.) [Dâre Kutnî; K�yâmet ve Âh�ret s.336] Ruhlar, birbirlerinin aynalar� gibidir. Birbirlerinde görünürler. Kabir ba��nda, o Velîyi dü�ünüp, vesîle eden kimsenin ruhuna, Velînin ruhundan feyz gelir. Hangisinin ruhu zay�f ise, kuvvetlenir. Birle�ik iki kaptaki s�v� gibidir. Yüksek olan ruh zarar eder. Kabirdekinin ruhu a�a�� derecede ise, ziyâret edenin ruhu s�k�nt� duyar. Bunun içindir ki, islâmiyetin ba�lang�c�nda, kabir ziyâreti yasak edilmi�ti. Çünkü mezarda olanlar, câhiliyye zemân�ndan kalm�� olanlard�. Müminler de ölmeye ba�lay�nca, kabir ziyâretine izin verildi. |
|