|
163. (Belâlar, mihnetler, en çok Peygamberlere, sonra Evliyâya, sonra bunlara benziyenlere gelir.) [Mektûbât-� Rabbânî c.2, m.99; Tam �lmihâl Seâdet-i Ebediyye s.517] �mâm-� Rabbânî hazretleri buyuruyor ki:
Süâl: Peygamberler “aleyhimüssalevâtü vetteslîmât” ve Velîler “aleyhimürr�dvân”, hep derd ve belâ içinde ya�ad�. Hâlbuki, �ûrâ sûresi, otuzuncu [30] âyetinde meâlen, (Size gelen belâlar, kabâhatlerinizin cezâs�d�r) buyuruldu. Bu âyet-i kerîmeye göre, derdlerin çoklu�u, günâh�n çoklu�unu gösterir. Peygamber ve Velî olmayanlar�n, çok s�k�nt� çekmesi îcâb eder. Dostlar�na, neden derd, belâ veriyor? Dü�mânlar� râhat ve ni’metler içinde, dostlar� mihnetler, belâlar içinde nas�l olur?
Cevâb: Dünyâ, zevk için, lezzet için yarat�lmad�. Âh�ret, bunun için yarat�lm��d�r. Dünyâ ile âh�ret, birbirinin z�dd�, tersidir. Birini sevindirmek, ötekinin gücenmesine sebeb olur. Ya’nî, birinde zevk aramak, ötekinde elem çekme�e sebeb olur. O hâlde, dünyâda ni’metleri, lezzetleri çok olanlar, [bunlara lâz�m olan �ükrü yapmazlarsa] âh�retde çok korkacak, çok ac� çekecekdir. Bunun gibi, dünyâda [tehlükelerden sak�nd���, çal��d��� hâlde] çok ac� çeken mü’min, âh�retde çok lezzete kavu�acakd�r. Dünyân�n ömrü, âh�retin uzunlu�u yan�nda, deniz yan�nda bir damla kadar bile de�ildir. Dahâ do�rusu, sonu olan, sonsuz ile ölçülebilir mi? Bunun için dostlar�na merhamet ederek, sonsuz ni’metlere kavu�malar� için, dünyâda birkaç gün s�k�nt� çekdiriyor. Dü�mânlar�na, hîle, istidrâc yaparak, biraz lezzet verip, çok elemlere sürüklüyor. Fârisî nazm tercemesi:
Seni sevmekden maksad�m,
derdi ve gamm� tadmakd�r.
Böyle olmasayd� arzûm,
dünyâda ba�ka tat çokdur.
Cehennemdeki çok �iddetli azâblar�n, birkaç günlük s�k�nt� ile giderilmesi ve günâhlar�n temizlenmesi için dünyâda sebebler gönderilmesi ne büyük ni’metdir. Dostlara bu mu’âmele yap�l�rken, ba�kalar�n�n günâhlar�n�n hesâb�n� âh�rete b�rak�yorlar. O hâlde dostlara, dünyâda çok derd ve belâ vermesi lâz�md�r. Ba�kalar�, bu ihsâna lây�k de�ildir. Çünki, büyük günâh i�lerler, yalvarmaz, boyun bükmez, a�lamaz ve Ona s���nmazlar. Günâhlar� s�k�lmadan i�lerler ve kasd ile, plânl�yarak i�lerler. Hattâ inâd edercesine i�lerler. Hattâ, Allahü teâlân�n âyetleri ile alay edecek, inanm�yacak kadar ileri giderler. Cezâ, suçun büyüklü�üne göre de�i�ir. Günâh küçük olur ve suçlu boynunu büküp yalvar�rsa, bu suç, dünyâ derdleri ile afv olunabilir. Fekat, günâh büyük, a��r olur ve suçlu inâdc�, sayg�s�z olursa, bunun cezâs� âh�retde sonsuz ve çok ac� olmak lâz�m gelir. Nahl sûresi, otuzüçüncü [33] âyetinde meâlen, (Allahü teâlâ, onlara zulm etmez. Onlar, kendi kendilerine zulm edip, a��r cezâlar� hak etdiler) buyuruldu.
164. (�lm, Çinde de olsa al�n�z!) [�mâm-� Gazâlî; Tam �lmihâl Seâdet-i Ebediyye s.546] Ya’nî ilm, dünyân�n en uzak yerinde bulunsa ve kâfirlerde de olsa, gidin al�n! buyurdu. Çünki Çin, o zemân, en kâfir ve çok uzak bir yer idi.
165. (�ki �eyden birine kavu�an insana g�bta etmek, buna imrenmek yerinde olur. Allahü teâlâ bir kimseye islâm ilmlerini ihsân eder. Bu da, her hareketini, bilgisine uygun yapar. �kincisi, Allahü teâlâ, birine çok mal verir. Bu kimse de mal�n�, Allahü teâlân�n râz� oldu�u, be�endi�i yerlere harc eder.) [Buhârî; Müslim; Tarîkat-i Muhammediyye; Tam �lmihâl Seâdet-i Ebediyye s.641]
|